Het Centraal Orgaan opvang asielzoekers (COA) onderzoekt of het mogelijk is om het azc in Sweikhuizen uit te breiden.

Wat ging vooraf?

In 2021-2022 hebben we op verzoek van het ministerie van Justitie en Veiligheid en het COA voor 12 maanden tijdelijke noodopvang gerealiseerd voor 450 asielzoekers. Dit was op het voormalige USAG-terrein aan de Borgerweg in Schinnen. Na twee verzoeken tot verlenging heeft de raad besloten te kiezen voor een meer structurele oplossing. De noodopvang is gesloten en het COA heeft de mogelijkheid gekregen om onderzoek te doen naar het uitbreiden van het azc in Sweikhuizen.

Stand van zaken

In oktober 2022 heeft de raad van gemeente Beekdaelen groen licht gegeven aan het COA voor het verkennen van de mogelijkheden voor uitbreiding van het azc. Het COA werkt nu aan de uitwerking van het plan voor deze uitbreiding. Op de website van het COA leest u hier meer over. U vindt hier ook de planning en laatste informatie, zoals de presentatie en het verslag van de laatste informatieavond.

Veelgestelde vragen

Onderstaand vindt u antwoorden op veelgestelde vragen hierover.

Waarom kiest gemeente Beekdaelen voor structurele uitbreiding in plaats van (langere) tijdelijke opvang?

Toen de tijdelijke noodopvang op het voormalige USAG-terrein kwam, heeft de raad meteen afgesproken dat dit voor maximaal één jaar zou zijn. Het was vanaf het begin duidelijk dat de raad niet zou instemmen met eventuele verzoeken voor verlenging. Door de blijvende druk op de asielopvang in ons land, deden het ministerie en het COA toch opnieuw een beroep op onze gemeente. Verlenging zat er zoals afgesproken niet in. De raad bood daarom de mogelijkheid om te kijken naar een structurele oplossing. Om te zorgen voor rust voor asielzoekers en duidelijkheid voor de omgeving, wordt daarom nu gekeken naar het uitbreiden van het bestaande azc in onze gemeente.

We komen zo onze belofte aan inwoners na dat de tijdelijke opvang voor niet langer dan één jaar zou zijn. Tegelijkertijd houden we oog voor de voortdurende opvangproblematiek in ons land. We nemen onze maatschappelijke verantwoordelijkheid en dragen bij aan structurele en menswaardige opvang.

Hoe ziet het proces eruit en welke rol hebben het COA en de gemeente?

De raad heeft besloten in principe 150 extra plekken mogelijk te willen maken bij het azc. Of dit uiteindelijk ook gaat gebeuren, is afhankelijk van de uitwerking van het plan hiervoor. Het COA is aan zet om dit plan te maken. Daar hoort ook bij dat het COA onderzoeken doet (bijvoorbeeld naar het effect op de natuur) en participatie organiseert. Als het COA het plan klaar heeft, toetsen we dat en neemt de gemeente een definitief besluit. Daarbij beoordelen we ook de resultaten van de onderzoeken en de manier waarop de omgeving is betrokken. Het is de rol van de gemeente om de balans te vinden tussen het bijdragen aan maatschappelijke opgaves en de leefbaarheid en het welzijn van onze gemeenschap.

Hoe word ik geïnformeerd en hoe kan ik inbreng hebben?

Het COA heeft regelmatig overleg over het azc met de direct omwonenden, politie, school, gemeente Beekdaelen en gemeente Beek. Aanvullend organiseert het COA bredere informatieavonden om belanghebbenden mee te nemen in het maken van de plannen voor de uitbreiding. Het COA verwerkt de feedback of motiveert waarom opmerkingen niet zijn verwerkt. Meer over hoe het COA de omgeving betrekt, leest u op de website van het COA. Het COA maakt een verslag van het participatieproces. Dit is straks onderdeel van de vergunningsaanvraag en neemt de gemeente mee in de beoordeling.

Het azc ligt op de grens met gemeente Beek. Hoe betrekt gemeente Beekdaelen (de inwoners van) gemeente Beek?

Gemeente Beekdaelen is aan zet voor het beoordelen en verlenen van de vergunning van het plan dat door het COA ontwikkeld wordt. Gemeente Beekdaelen en gemeente Beek houden elkaar op de hoogte van ontwikkelingen. Bewoners in de omgeving (ook die uit Beek) worden via het COA, als initiatiefnemer van het plan, betrokken bij het participatieproces.

Wat kan ik doen als ik het niet eens ben met de uitbreiding?

U kunt feedback op de plannen delen tijdens de informatieavonden. Het COA kan zo haar plannen optimaliseren. Het COA moet voor de aanpassingen een omgevingsvergunning aanvragen. Als de gemeente vergunning verleent voor de uitbreiding en u bent het daar niet mee eens, kunt u daar een zienswijze of beroep tegen indienen.

Als u wilt volgen welke aanvragen binnenkomen en welke besluiten de gemeente daarover neemt, kunt u zich via Mijn Overheid abonneren op berichten over uw buurt.

Dat het COA de mogelijkheid krijgt om de uitbreiding te onderzoeken en een plan uit te werken, staat vast.

Wat is het COA?

Het Centraal Orgaan opvang asielzoekers (COA) zorgt in opdracht van het Rijk voor de opvang en begeleiding van vluchtelingen in Nederland tijdens de asielprocedure. Dit houdt in dat het COA zorgt voor huisvesting vanaf het moment dat een vluchteling asiel aanvraagt in Nederland, tot aan het moment dat de vluchteling Nederland moet verlaten of een verblijfsvergunning krijgt. Het COA vangt vluchtelingen op in azc’s verspreid over het hele land.

Wat is een azc?

Asielzoekers gaan naar een asielzoekerscentrum (azc) als ze een verblijfsvergunning krijgen of als de Immigratie- en Naturalisatiedienst (IND) hun asielaanvraag verder gaat beoordelen in een verlengde asielprocedure. Op de website van het COA leest u meer over verschillende soorten opvanglocaties.

Waarom is er extra opvang van asielzoekers nodig?

We hebben te maken met een hoge instroom van asielzoekers. Niet alleen in het aanmeldcentrum in Ter Apel is de situatie schrijnend, ook de bestaande azc’s in Nederland zitten helemaal vol. Tegelijkertijd stokt de doorstroom van statushouders (mensen die na het afronden van de asielprocedure in Nederland mogen blijven) naar woningen in de gemeenten waar zij zich gaan huisvesten vanuit de COA-opvanglocaties. Momenteel verblijven duizenden statushouders bij het COA. Dat komt door de krapte op de woningmarkt. Gemeenten zijn verantwoordelijk voor het realiseren van woonruimte voor de statushouders die aan de betreffende gemeente gekoppeld zijn.

Door deze situatie vraagt het ministerie alle gemeenten mogelijkheden te onderzoeken voor (tijdelijke) opvang. We hebben een grote uitdaging en zowel het Rijk als de provincies en gemeenten moeten samenwerken. Dit is nog eens bevestigd door de recent aangenomen Spreidingswet.

Wat houdt de aangenomen Spreidingswet in voor Beekdaelen?

De Spreidingswet betekent dat elke gemeente verplicht is om een bepaald aantal asielzoekers op te vangen. Zo wordt de opvang van asielzoekers eerlijker verdeeld over het hele land. Per provincie is berekend hoeveel opvangplekken er moeten komen. We maken op regionaal niveau afspraken over hoe we hiermee omgaan. Dit zal verder geen invloed hebben op onze intentie om uitbreiding van het azc in Sweikhuizen mogelijk te maken.

Tot wanneer blijft het azc in Sweikhuizen?

Het azc blijft op deze locatie voor onbepaalde tijd. Er is geen vastgestelde einddatum. Als de extra plekken er komen, zullen die ook voor onbepaalde tijd zijn.