Uitbreiding asielzoekerscentrum Sweikhuizen

U kunt uw mening geven op verschillende momenten:

• tijdens de informatie- en participatiemomenten van het COA (voorafgaand aan de vergunningaanvraag)
• door in te spreken bij de commissievergadering van de raadscommissie Ruimte
• door een zienswijze in te dienen als het ontwerpbesluit ter inzage ligt
• door beroep in te stellen bij de rechtbank na het definitieve besluit

De vergunningaanvraag past deels niet binnen het omgevingsplan (voorheen bekend als het bestemmingsplan). Daarom wordt de vergunningaanvraag via een BOPA-procedure in behandeling genomen. BOPA staat voor Buitenplanse OmgevingsPlanActiviteit. Een BOPA-procedure maakt het mogelijk om een plan toe te staan dat afwijkt van het geldende omgevingsplan. Het plan moet dan wel onderbouwd zijn.

Het COA heeft een participatieproces doorlopen. Omwonenden en andere betrokkenen  zijn geïnformeerd, hun zorgen en aandachtspunten zijn genoteerd en het COA heeft gekeken wat met deze inbreng gedaan kan worden in het plan. Dit alles is beschreven in een participatieverslag en dat is onderdeel van de vergunningsaanvraag. Verder heeft het COA tekeningen en rapporten opgesteld die nodig zijn om een vergunning aan te vragen.  

De gemeente controleert na binnenkomst van de vergunningsaanvraag of alle documenten aanwezig zijn: participatieverslag, technische en juridische informatie, onderzoeken (natuur, veiligheid, verkeer). Als iets ontbreekt, krijgt het COA eerst de kans om dit aan te vullen. Pas nadat de vergunning compleet en getoetst is en de gemeente een conceptbesluit heeft opgesteld, legt de gemeente de ontwerpvergunning formeel ter inzage. 

Zodra de aanvraag compleet en getoetst is en het conceptbesluit is opgesteld, moet de gemeente deze zo snel mogelijk ('onverwijld') publiceren op www.overheid.nl. Vanaf publicatie start de inzagetermijn van 6 weken.

Volg de bekendmakingen via deze webpagina. Via overheid.nl kunt u zich abonneren op meldingen:

1. Ga naar www.overheid.nl/berichten-over-uw-buurt
2. Klik op ‘Start uw abonnement’
3. Vul uw postcode en huisnummer in
4. Kies meldingen (bijvoorbeeld ‘vergunningaanvragen’)
5. Bevestig met uw e-mail

De gemeente beoordeelt alle zienswijzen. Mogelijke gevolgen zijn: aanpassing van het plan, extra voorwaarden in de vergunning, of afwijzing van het plan (bij uitzonderlijke bezwaren). Niet alle zienswijzen leiden tot een aanpassing van het plan dan wel tot extra voorwaarden in de vergunning.

In de procedure van het behandelen van de vergunningsaanvraag worden geen bijeenkomsten georganiseerd. Het participatieproces is voorafgaand aan de formele vergunningsaanvraag door het COA doorlopen. Het betrekken van de omgeving is ook primair de verantwoordelijkheid van het COA. In het participatieverslag bij de vergunningsaanvraag moet het COA laten zien hoe mensen zijn betrokken bij de planvorming en wat er met hun inbreng is gedaan. Als gemeente beoordelen we of het COA dat goed heeft gedaan. Dat is onderdeel van de procedure rond de vergunning.

De raad wordt door het college van burgemeester en wethouders om bindend advies gevraagd. Dit gebeurt in een raadsvergadering, nadat een raadsvoorstel van het college besproken is in de raadscommissie Ruimte. 

U kunt inspreken tijdens een commissievergadering van de gemeenteraad. Het college van B&W vraagt op een bepaald moment aan de gemeenteraad om bindend advies . De raad bespreekt dit eerst in de commissie Ruimte. Als het onderwerp op de agenda staat, kunt u als inwoner inspreken. Dit betekent dat u kort uw mening mag geven. Hoe inspreken in een commissievergadering werkt, leest u op deze pagina (onderaan bij Spreekrecht). 

Voor het plan van voor het AZC Sweikhuizen is de uitgebreide vergunningsprocedure van toepassing: 26 weken (+ optie tot verlenging met 6 weken).

Na publicatie van het besluit kunt u binnen 6 weken beroep aantekenen bij de rechtbank. Hoe dit in zijn werk gaat, staat in de vergunning op het moment dat deze verleend wordt. Het is niet mogelijk om beroep in te stellen tegen eventuele verlenging van de behandeltermijn van de vergunningsaanvraag (zie de vraag hierboven).

Door de blijvende druk op de asielopvang in ons land, deden het ministerie en het COA toch opnieuw een beroep op onze gemeente. Verlenging zat er zoals afgesproken niet in. De raad bood daarom de mogelijkheid om te kijken naar een structurele oplossing. Om te zorgen voor rust voor asielzoekers en duidelijkheid voor de omgeving, ligt daarom nu een plan voor om het bestaande AZC in Sweikhuizen uit te breiden en te revitaliseren. De gemeente neemt haar maatschappelijke verantwoordelijkheid en draagt bij aan structurele en menswaardige opvang.

De raad heeft via een motie besloten in principe 150 extra plekken mogelijk te willen maken bij het azc. Of dit uiteindelijk ook gaat gebeuren, is afhankelijk van de uitwerking van het plan hiervoor. Het COA heeft als eigenaar van het azc dit plan gemaakt. Op 11 juni 2025 heeft het COA een aanvraag voor een vergunning ingediend. Deze aanvraag gaat de gemeente nu beoordelen. 

Het COA is er verantwoordelijk voor dat bij het maken van het plan onderzoeken zijn gedaan (bijvoorbeeld naar het effect op de natuur) en dat de omgeving is betrokken. Bij het beoordelen van de vergunningsaanvraag kijkt de gemeente ook naar de resultaten van de onderzoeken en de manier waarop de omgeving is betrokken.

We hebben te maken met een hoge instroom van asielzoekers. Niet alleen in het aanmeldcentrum in Ter Apel is de situatie schrijnend, ook de bestaande azc’s in Nederland zitten helemaal vol. Tegelijkertijd stokt de doorstroom van statushouders (mensen die na het afronden van de asielprocedure in Nederland mogen blijven) naar woningen in de gemeenten waar zij zich gaan huisvesten vanuit de COA-opvanglocaties. Momenteel verblijven duizenden statushouders bij het COA. Dat komt door de krapte op de woningmarkt. Gemeenten zijn verantwoordelijk voor het realiseren van woonruimte voor de statushouders die aan de betreffende gemeente gekoppeld zijn.

Door deze situatie vraagt het ministerie alle gemeenten mogelijkheden te onderzoeken voor (tijdelijke) opvang. We hebben een grote uitdaging en zowel het Rijk als de provincies en gemeenten moeten samenwerken.

Ja, omdat het azc bij de gemeentegrens ligt, zijn ook de bewoners uit Spaubeek betrokken in het participatieproces van het COA. Gemeente Beekdaelen en gemeente Beek houden elkaar op de hoogte van ontwikkelingen.

Het Centraal Orgaan opvang asielzoekers (COA) zorgt in opdracht van het Rijk voor de opvang en begeleiding van vluchtelingen in Nederland tijdens de asielprocedure. Dit houdt in dat het COA zorgt voor huisvesting vanaf het moment dat een vluchteling asiel aanvraagt in Nederland, tot aan het moment dat de vluchteling Nederland moet verlaten of een verblijfsvergunning krijgt. Het COA vangt vluchtelingen op in azc’s verspreid over het hele land. Zo ook bij AZC Sweikhuizen al ruim 36 jaar. 

Asielzoekers gaan naar een asielzoekerscentrum (azc) als ze een verblijfsvergunning krijgen of als de Immigratie- en Naturalisatiedienst (IND) hun asielaanvraag verder gaat beoordelen in een verlengde asielprocedure. Op de website van het COA leest u meer over verschillende soorten opvanglocaties.

De Spreidingswet betekent dat elke gemeente verplicht is om een bepaald aantal asielzoekers op te vangen. Zo wordt de opvang van asielzoekers eerlijker verdeeld over het hele land. Per provincie is berekend hoeveel opvangplekken er moeten komen. We maken op regionaal niveau afspraken over hoe we hiermee omgaan. Dit zal verder geen invloed hebben op onze intentie om uitbreiding van het AZC in Sweikhuizen mogelijk te maken.

Het azc blijft op deze locatie voor onbepaalde tijd. Er is geen vastgestelde einddatum. Als de extra plekken er komen, zullen die ook voor onbepaalde tijd zijn.

Voor meer informatie kunt u terecht op de website van het COA. 

Voor vragen aan team VTH (Vergunning, Toezicht en Handhaving) kunt u bellen naar 088-4502000 of mailen naar omgevingswet@beekdaelen.nl.